Í dag horfa stofnanir, fyrirtæki og opinberir aðilar um allan heim til staðlaðra aðferða til að skilja og stýra áhrifum sínum á náttúruna. Líffræðileg fjölbreytni er orðin eins og flókið hljóðfæri innan vistkerfisins: ef við stillum það ekki rétt, dettur allt lagið úr samhengi. ISO hefur því sett fram alþjóðleg viðmið sem gera þessa stillingu mögulega á gagnsæjan og mælanlegan hátt.
ISO 17298: Biodiversity for organizations – Guidelines and Requirements hefur nú tekið sér sess sem fyrsti alþjóðlegi staðallinn sem beinlínis lýsir hvernig mat, markmiðasetning og upplýsingagjöf um líffræðilega fjölbreytni skuli fara fram.
Staðallinn:
Það sem áður var brotakennt, óformlegt og mismunandi milli aðila verður nú samræmt í heildræna nálgun sem standast óháða vottun.
Að viðhalda líffræðilegri fjölbreytni er ekki aðeins siðferðileg skylda heldur einnig rekstrarleg nauðsyn. Tap vistkerfa snertir framleiðni, efnahagslega stöðugleika, aðfangakeðjur og samfélagslegan trúverðugleika. Á sama tíma gera nýjar kröfur fjárfesta, stjórnvalda og samfélags sífellt meiri kröfur um gagnsæi og staðfest gögn.
ISO 17298 auðveldar fyrirtækjum og stofnunum að:
Samhliða eykur staðallinn getu samfélaga, einkum þeirra sem byggja beint á vistkerfum, til að krefjast áreiðanlegrar upplýsingagjafar um áhrif framkvæmda á náttúruna.
Staðallinn er þróaður til að styðja og tengjast fjölbreyttum ramma sem þegar er í notkun. Hann nýtist fyrirtækjum sem starfa samkvæmt ÍST EN ISO 14001 - Umhverfisstjórnun og ÍST EN ISO 26000 - Samélagsleg ábyrgð og fellur vel að aðferðafræði TNFD og markmiðum Kunming–Montreal Global Biodiversity Framework.
Með því að tengja saman staðla, stefnumótun og gagnasöfnun verður auðveldara að umbreyta markmiðum um náttúruvernd í áþreifanlegar aðgerðir sem hægt er að endurskoða og bæta.
Á tímum þar sem hraði hnignunar vistkerfa er vel skjalfestur er mikilvægt að hafa kerfi sem lýsir á áhrifaríkan, samræmdan og mælanlegan hátt hvernig mannleg starfsemi skapar bæði álag og tækifæri fyrir náttúruna. ISO 17298 veitir einmitt slíkan farveg.
Fyrir Ísland, og sérstaklega fyrir vinnu innan staðlastarfs, skapar þetta nýja forsendu: að innlendir staðlar um sjálfbæra skógrækt, vernd náttúru og nýtingu auðlinda geti samræmst alþjóðlegum kröfum og styrkt bæði stefnumótun, ákvarðanatöku og samfélagslegt traust.
Í hnotskurn skilar ISO 17298 því sem lengi hefur vantað: sameiginlegum ramma sem gerir stofnunum kleift að horfast skýrt í augu við áhrif sín á náttúruna og takast á við þau af ábyrgð. Með slíkri nálgun verður líffræðileg fjölbreytni ekki lengur óáþreifanlegt hugtak á jaðri stefnumótunar, heldur mælanlegur og sambærilegur þáttur sem styrkir bæði ákvarðanatöku og framtíðarsýn í þágu náttúrunnar og samfélagsins.
